Het wetsvoorstel Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie is op 14 maart 2023 goedgekeurd door de Eerste Kamer en ditzelfde jaar in werking treden. De regels met betrekking tot turboliquidatie worden aangescherpt; daarbij zullen er extra verplichtingen van toepassing zijn. Dit heeft gevolgen voor ondernemers die gebruik willen maken van deze ontbindingsroute. Hieronder leest u de antwoorden op een aantal veelgestelde vragen met betrekking tot de aanstaande wetswijziging.
Turboliquidatie: wat wordt daar onder verstaan?
Turboliquidatie is kortgezegd het ontbinden van een rechtspersoon zonder vereffeningsprocedure. Zoals het voorvoegsel ‘turbo’ al suggereert, is dit een snelle manier voor de afwikkeling van deze ontbinding. Het toepassen van turboliquidatie is uitsluitend mogelijk wanneer er geen baten meer in de onderneming zitten.
Wanneer een onderneming geen activiteiten meer uitvoert en ook geen bezittingen meer heeft, houdt deze direct op te bestaan. Er vindt dan geen vereffening plaats, ook niet als er nog schulden zijn. Het bestuur is verplicht opgaaf te doen aan het handelsregister, vooraleer de rechtspersoon kan worden uitgeschreven.
Zijn er echter nog wél baten, dan is turboliquidatie onmogelijk. In die situatie moet er eerst vereffening plaatsvinden óf faillissement van de rechtspersoon worden aangevraagd.
Wat zien we in de praktijk?
In de praktijk komt het weinig voor dat alle schuldeisers voldaan worden met de nog aanwezige baten. Ook een faillissement is in de meeste situaties niet gewenst. Om die reden worden vaak eerst zoveel mogelijk (selectief geselecteerde) schulden afgelost voordat de turboliquidatie plaatsvindt. Critici wijzen erop dat bij deze afwikkeling de overige schuldeisers dan met lege handen achterblijven. Om deze manier van bedrijfsbeëindiging aan banden te leggen en schuldeisers tegen misbruik ervan te beschermen, is deze tijdelijke nieuwe wet ingevoerd.
Wat gaat er veranderen?
De Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie brengt een aantal veranderingen met zich mee. Het bestuur is verplicht binnen 10 werkdagen na de turboliquidatie de volgende stukken te deponeren:
- een balans en een staat van baten en lasten van het boekjaar waarin de rechtspersoon is ontbonden;
- een schriftelijke opgave van redenen voor het ontbreken van baten op het tijdstip van ontbinding en (indien van toepassing) het onbetaald laten van schuldeisers;
- een slotuitdelingslijst, wanneer voorafgaand aan de ontbinding van de rechtspersoon schuldeisers zijn voldaan bij de afwikkeling van het vermogen van de rechtspersoon. Deze lijst vermeldt de volgende zaken:
- de totale bevoorrechte vorderingen van schuldeisers, door pand, hypotheek of retentierecht gedekte vorderingen;
- concurrente vorderingen, zo ook de daarop ontvangen uitkeringen alsmede hetgeen na voldoening van de schuldeisers van het vermogen is overgebleven;
- de jaarrekeningen met betrekking tot de boekjaren die voorafgaan aan het boekjaar waarin de rechtspersoon is ontbonden (voor zover boek 2 BW dat verplicht en daar nog niet is aan voldaan), voorzien van de eventueel verplichte accountantsverklaring.
Zodra bovengenoemde stukken zijn gedeponeerd, moet het bestuur dit direct schriftelijk mededelen aan de schuldeisers, tenzij het bestuur niet over (een deel van) de daarvoor benodigde gegevens beschikt.
Wat is de impact van deze wet?
Wanneer een lege onderneming haar administratie wel op orde heeft, valt de impact van de nieuwe tijdelijke wet mee. En voor ondernemingen waar nog werk aan de winkel is? Ondernemingen die een achterstand hebben, moeten die eerst inhalen. In dat geval moeten de jaarrekeningen alsnog worden opgesteld en gedeponeerd. Als er weinig of geen baten zijn, wordt dit voor deze ondernemingen lastig. Voor hen kan de nieuwe wet aanzienlijke gevolgen hebben.
Let op: op verzoek van het Openbaar Ministerie kan door de rechter een bestuursverbod worden opgelegd als één of meer schuldeisers onbetaald zijn gebleven én niet is voldaan aan de eerdergenoemde deponeringsplicht. Dit wordt gezien als een economisch delict.
Tot wanneer loopt de tijdelijke wet?
De Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie vervalt twee jaar na de datum van inwerkingtreding. Er wordt echter voorgesorteerd op de mogelijkheid om de termijn te zijner tijd met maximaal twee jaar te verlengen.
Hoe nu verder?
Voor ondernemingen die een turboliquidatie overwegen (bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een inactieve rechtspersoon waar weinig of geen baten meer in zitten), kan het verstandig zijn om nog vóór de inwerkingtreding van de wet te liquideren. Zo worden extra werkzaamheden en kosten voorkomen. Het ontbinden van een rechtspersoon is ná de inwerkingtreding niet meer zo eenvoudig.
De mogelijkheid tot ontbinding zonder vereffening blijft overigens.
Hoe kunnen wij u helpen?
Wij houden u graag op de hoogte van alle ontwikkelingen rondom deze wetswijziging. Heeft u hier (tussentijds) vragen over? Bovi & Ox en partners zijn u graag van dienst voor advies.